NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
57 - (1762) حدثنا
يحيى بن يحيى
وأبو كامل
فضيل بن حسين
كلاهما عن
سليم. قال
يحيى: أخبرنا
سليم بن أخضر
عن عبيدالله
بن عمر. حدثنا
نافع عن
عبدالله بن عمر؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قسم في
النفل: للفرس
سهمين وللرجل
سهما.
[ش
(قسم في النفل
للفرس سهمين
وللرجل سهما)
هكذا هو في
أكثر
الروايات:
للفرس سهمين
وللرجل سهما.
وفي بعضها:
للفرس سهمين
وللراجل سهما.
وفي بعضها:
للفارس سهمين.
والمراد بالنفل،
هنا، الغنيمة:
وأطلق عليها
اسم النفل لكونها
تسمى نفلا،
لغة. فإن
النفل، في
اللغة، الزيادة
والعطية].
{57}
Bize Yahya b. Yahya ile
Ebû Kâmil Fudayl b. Hüseyn ikisi birden Süleym'den rivayet ettiler. Yahya
(Dediki): Bize Süleym b. Ahdar, Ubeydullah b. Ömer'den, naklen haber verdi.
(Dediki): Bize Nâfi', Abdullah b. Ömer'den rivayet etti ki,
Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) nefeli ata iki, adama bir sehim olarak taksim yapmış.
(1762) - حدثناه ابن
نمير. حدثنا
أبي. حدثنا
عبيدالله،
بهذا الإسناد،
مثله. ولم
يذكر: في
النفل.
{…}
Bize bu hadîsi ibnü
Numeyr rivayet etti. (Dediki): Bize babam rivayet etti. (Dediki): Bize
Ubeydullah bu isnâdla bu hadîsin mislini rivayet etti. «Ama «nefeli» tâbirini
zikretmedi.
İzah:
Bu hadîs ekseri
rivayetlerde burada olduğu gibi «ata iki, adama bir» şeklinde nakledilmiştir.
Bâzı rivayetlerde : «ata iki, piyadeye bir», diğer bazı rivayetlerde ise
«süvariye iki...» denilmiştir.
Burada nefel'den murâd
ganimettir. Zîra ganimete lügatte nefel denilir.
Nefel: Ziyade ve bahşiş
mânâlarına gelir. Ganîmet de Allah tarafından bir bahşiştir; ve yalnız bu
ümmete helâl kılınmıştır.
Ulemâ ganimetten piyade
ile süvariye verilecek hissenin miktarında ihtilâf etmişlerdir. Cumhura göre
piyadeye bir, süvariye üç hisse verilir. Bunun ikisi atın, biri de
sahibinindir. îbni Abbâs (Radiyallahu anhüma) ile Mucâhid Hasan-ı Basrî.îbni
Sîrîn, Ömer b. Abdilâzîz, İmam Mâlik, Evzai Sevrî, Leys, imam Şafiî,
Haneftler'den imam Ebû Yûsuf ile îmam Muhammed, îmam Ahmed b. Hanbel, îshâk,
Ebû Ubeyd, ibni Cerîr ve başkaları buna kaildirler.
Ebu Hanife'ye göre
süvariye iki hisse verilir. Bu kavil Hz. Ali ile Ebû Mûsâ (Radiyallahu anh)'dan
rivayet olunmuştur.
Cumhurun delîli bu
hadîstir. Ebu Hanife süvariye iki hisse verileceğini bildiren rivayetle
istidlal etmiştir.
Bir kimse birkaç atı
ile harbe iştirak etse cumhura göre bu atlardan yalnız birine hisse verilir.
Ebu Hanife ile imam Mâlik, îmam Şafiî ve îmam Muhammed'in mezhepleri de budur.
Evzâî ile Sevrî, Leys ve Ebû Yûsuf'a g5re ise iki at hissesi verilir. Bu kavil
Hasan, Mekhûl, Yahya El-Ensârî, İbni Vehb gibi mâlikiyye ulemâsından da rivayet
olunmuştur, iki at'tan fazlası için hisse verileceğine Süleyman b. Mûsâ'dan
başka kimse kail olmamıştır.